wyraża przypuszczenie

* * *

mam masz, miej

1. (oznacza posiadanie, cechę, związek z czymś l. kimś, władzę nad czymś) have, have got; mieć coś na sobie have sth on; masz dużo pieniędzy/czasu you have l. you've got a lot of money/time; mieć niebieskie oczy have blue eyes; czy masz samochód? do you have a car?; have you got a car?; nie mam przy sobie pieniędzy I have l. I've got no money on me; masz przy sobie paszport? do you have your passport with you?; mam pomysł I have an idea; nie mam pojęcia, o czym mówisz I have no idea what you're talking about; mam brata i siostrę I have a brother and a sister; co masz w ręce? what are you holding in your hand?; mieć dużo do zrobienia have a lot to do; mieć coś do powiedzenia have sth to say; mieć coś do dyspozycji have sth at one's disposal; mam sprawę do załatwienia I have some business to do; nie mam na nowy samochód pot. I cannot afford a new car; masz jeszcze pięć minut you still have five minutes; mam teraz wykład I'm lecturing right now; mam gości I am having guests; ona ma kochanka she has a lover.

2. ( w różnych utartych zwrotach) mam już dość I've had enough; mieć kogoś/czegoś po dziurki w nosie be fed up with sb/sth; mieć kogoś po swojej stronie have sb on one's side; mieć coś za sobą have sth over; mieć coś z głowy pot. be rid of sth; czy masz coś przeciwko mnie? do you have something against me?; mieć coś komuś za złe hold sth against sb; mieć z kimś/czymś do czynienia deal with sb/sth; mam z kimś na pieńku pot. have a bone to pick with sb; mieć w czubie pot. be tipsy; mieć fioła l. bzika żart. be crazy, have a bee in one's bonnet; mieć coś w nosie pot. not give a hoot about sth; mieć coś w dupie wulg. not give a shit about sth; ona ma to do siebie, że... it is characteristic of her that...; mieć z kimś dziecko have a child with sb; mam cię w garści I have you on toast; mieć kogoś w kieszeni have sb in one's pocket; mieć głos have the floor; mieć znajomości have connections; mieć kogoś/coś na oku keep an eye on sb/sth; mieć coś na sumieniu have sth on one's conscience; mieć coś na uwadze l. w pamięci bear sth in mind; mieć coś na myśli have sth in mind; co masz na myśli? what do you mean?; mieć czelność coś zrobić have the cheek to do sth; mieć czyste ręce have clean hands; mieć czyste/nieczyste sumienie have a clear/guilty conscience; mieć coś pod ręką have sth at hand; mieć coś w zanadrzu have sth up one's sleeve; mieć szczęście/pecha be lucky/unlucky; nie mieć grosza przy duszy be penniless, be broke.

3. (choroby, dolegliwości) mieć odrę have measles; mieć kaszel have a cough; mieć zakatarzony nos have a running nose.

4. pot. (= uwieść, odbyć stosunek seksualny z) have (sb); czy już ją miałeś? have you had her yet?

5. ( w wykrzyknikach) masz! (= proszę!) here you are!; a masz! take this!; masz za swoje get your desert!; mam cię! I got you!; gotcha!; masz ci los! too bad!

6. (dane osobiste, wymiary itp.) mam na imię Tomasz my name is Thomas; ile masz lat? how old are you?; ona ma siedemnaście lat she's seventeen years old; ta łódź ma pięć metrów długości this boat is five meters long; mam metr osiemdziesiąt wzrostu I am one hundred and eighty centimeters tall; godzina ma sześćdziesiąt minut there are sixty minutes in an hour; pociąg ma dziesięć minut spóźnienia the train is ten minutes late.

7. mieć miejsce happen, occur, take place.

8. ( z przeczeniem i zaimkiem) nie mieć co jeść have nothing to eat; nie mam co ze sobą zrobić I don't know what to do with myself; nie mieć gdzie się podziać have no place to go; nie mieć nic do powiedzenia have nothing to say; nie mieć nic do stracenia have nothing to lose.

9. (z przeczeniem w trzeciej osobie czasu teraźniejszego: oznacza brak l. nieistnienie) jej tu nie ma she isn't here; nie ma tu nikogo there's nobody here; nie ma co płakać there's no need to cry; it's no use crying; nie ma to jak w domu! (there's) no place like home!; nie ma sprawiedliwości na tym świecie there is no justice in this world; nie ma mnie dla nikogo tell everyone I am out; nie ma deszczu there's no rain; it isn't raining; nie ma jej w domu she's not at home; she's out; nie ma sprawy no problem.

10. ( wyraża powinność) be to, be supposed to; co mam teraz zrobić? what am I supposed to do now?; mam wyjechać o czwartej I am to leave at four; to mam być ja? is this supposed to be me?; mam przyjechać czy nie? should I come or not?; czas miał pokazać, że... time was to show that...; co ma wisieć, nie utonie if you're born to be hanged you shall never be drowned.

11. ( wyraża niespełnione oczekiwania) miałem zostać inżynierem I was to have been an engineer.

12. (wyraża spełnienie, ukończenie) mieć coś zrobione have sth done; mam zebrane materiały I have some materials collected.

13. ( wyraża przypuszczenie) miałbym żałować tego? should I regret it?; gdybym miał wybierać... if I were to chose...

1. (= czuć się) be; jak się masz? how are you?; on ostatnio ma się nie najlepiej he hasn't been well lately; masz się teraz z pyszna you have to pay the devil now.

2. ( wyraża stan rzeczy) ma się na deszcz it's going to rain; sprawy tak się mają the things are going like this; this is how the matter stands; dzień ma się ku końcowi the day is drawing to an end.

3. (= uważać się) za kogo ty się masz? who do you think you are?

4. ( w utartych wyrażeniach) mieć się na baczności przed kimś/czymś beware sb/sth; mieć się ku sobie be attracted to each other; ma się rozumieć sure, certainly, of course.

( przekazywać) perf; zdać to turn over; ( oddawać) perf; zdać to return

* * *

- aję -ajesz, - awaj

1. (= przekazywać) turn over; zdać z czegoś sprawę l. relację deliver l. render an account of sth, give an account of, relate sth; zdać sobie sprawę z czegoś realize sth, be aware of sth.

2. tylko ipf. zdawać (egzamin) take an exam l. examination; zdawać na studia take an entrance exam (to university).

1. (= polegać) rely, fall back (na kogoś/coś on sb/sth); zdać się na los be resigned to one's fate; zdaj się na mnie you can count on me; trust me.

2. ( o czymś pozornym) appear, seem; chwila zdaje się wiecznością a moment seems to last forever; chyba ci się zdaje you must be imagining things.

3. (wyraża przypuszczenie l. niepewność) zdaje mi się, że... it seems (to me) that...; zdaje się, że to radio jest zepsute this radio seems to be out of order.

- może już nie pada perhaps a. maybe it’s stopped raining

- może spóźnił się na pociąg perhaps a. maybe he missed his train

- (być) może masz rację maybe a. perhaps you’re right

- spotkaliśmy się może trzykrotnie we’ve met maybe three times

- może źle ją oceniam, ale… I may be wrong about her, but…

- może w poniedziałek, a może we środę perhaps on Monday, or maybe on Wednesday

- „będziesz tu jutro?” – „(być) może” ‘will you be here tomorrow?’ – ‘possibly’ a. ‘maybe’

- może byś coś zjadł? maybe you’d like something to eat?

- może byśmy poszli do kina? maybe a. perhaps we could go to the cinema?, how about going to the cinema?

- zaczekajmy może jeszcze kilka dni maybe we could a. should wait a few more days

- może kieliszek koniaku? how about a glass of brandy?, perhaps you’d like a glass of brandy?

* * *

* * *

1. 3 os. sing. zob. móc.

2. ( wyraża ewentualność) maybe, possibly; być może perhaps, possibly, maybe; być może, że... it's possible that...; (być) może przyjdę I may come; może się mylę, ale... correct me if I'm wrong but...; może tak, (a) może nie perhaps I do, perhaps I don't; może i jest inteligentna, ale... she might be smart, but...; może go porwano he could have been kidnapped; może wyjdę na głupka, ale... at the risk of sounding stupid,...; nie może być! that's impossible!

3. (wyraża zachętę, prośbę) how l. what about...?, suppose..., what would you say if...?, would you like...?, would you mind...?; (a) może byśmy (tak) poszli do kina? why don't we go to the movies?; (a) może napilibyśmy się kawy? how about some coffee?; może byś zjadł kawałek ciasta? what would you say to a piece of cake?; może pójdziemy do mnie? why don't we go to my place?; (a) może byśmy wzięli taksówkę? let's take a taxi, shall we?; może trochę więcej szczegółów? could you be a bit more specific?; może cię zainteresuje, że... it may interest you to know that..., you may find it interesting that...; (a) może by (tak) trochę ciszej? keep l. pipe it down, please!; może dolać? (drinka, kawę, piwo) would you like a refill?; może komuś drinka? who wants a drink?; może piwko? want a beer?